або

Беларуская

Марфалагічныя і сінтаксічныя уласцівасці

Злучнік.

Корань: --.

Вымаўленне

IPA: [аба]

Семантычныя уласцівасці

Значэнне

1. Злучнік размеркавальны. Ужываецца для супастаўлення членаў сказа і сказаў з узаемным выключэннем, паказваючы на катэгарычнасць выбару аднаго з іх. ◆ Гэта была такая сварка, пасля якой або разыходзяцца на ўсё жыццё, або мяняюць характар. Асіпенка. ◆ [Валодзя:] — Я сказаў так: або жонка, або артыстка! Кулакоўскі. ◆ Або пан, або прапаў. Прыказка. // Супастаўляе аднолькава магчымыя ці раўназначныя члены сказа і сказы; тое, што «ці» (у 1 знач). ◆ — Выбірай: або маім намеснікам, або загадчыкам зямельнага аддзела. Адно з двух, — рашуча прапанаваў Бялоў. Шамякін. ◆ «Маўчы або хлусі — азалачу, навек шчаслівым зраблю», — гаварыў Скуратовічаў позірк. Чорны. ◆ Здрадлівая дрыгва пагражала зацягнуць у сваю багну кожнага, хто аступіцца або зробіць неасцярожны крок. Колас.
2. Злучнік размеркавальна-пералічальны. Аб'ядноўвае члены сказа і сказы пры пералічэнні. ◆ [Праменны:] Каго ты ні возьмеш, дык гэта будзе або рабочы, або калгаснік, або інтэлігент, адным словам, чалавек савецкі. Крапіва.
3. Злучнік далучальны. Далучае члены сказа і сказы з заўвагамі дадатковага характару. ◆ Палеская, або Мазырская група Чырвонай Арміі, як значылася яна афіцыяльна, абрала ўчастак контрудару па лініі Крыўцы — Высокае, куды падцягнула войска і гарматы. Колас. ◆ [Зіна:] — Няўжо я зусім не падобная на спявачку, або спяваць у хоры — вельмі ўжо складаная, мала каму даступная справа? Кулакоўскі.
4. Часціца пытальная. Размоўнае слова. Ужываецца ў пачатку пытальных сказаў у значэнні «хіба?», «няўжо?». ◆ [Зося:] — Дык ты верыш, Рыгор, пушчаным чуткам? — Або яны непраўдзівы? Гартны.

Сінонімы

1. ці

Роднасныя словы

Блізкае радство

Пераклад

Інданэзійскаяid: atau

Рускаяru: или, либо Эсперантаeoш: aŭ